ระแวงคนทั้งปวงแต่อย่าให้คนทั้งปวงระแวงเจ้า ใจคนหยั่งยากและยากที่จะหยั่ง เราคงห้ามความคิดของคนอื่นไม่ได้ แต่สิ่งที่เราทำได้ดีที่สุดคือ ป้องกันและระวังไม่ให้ถูกคนอื่นเล่นงานทั้งในที่แจ้งและที่ลับ
เนื้อหาจากสามก๊ก
ก่อนที่วุยอ๋องโจโฉสิ้นลม ได้แต่งตั้งให้โจผีลูกชายคนรองสืบทอดตำแหน่งวุยอ๋องต่อจากตน โจเจียงลูกชายคนที่สามซึ่งปกครองกองทัพไว้ 2 แสนคนไม่พอใจอย่างมาก จึงเคลื่อนทัพเข้าประชิดพระนครฮูโต๋งานนี้สุมาอี้รับอาสาออกไปเกลี้ยกล่อมโจเจียง จนกระทั่งโจเจียงใจอ่อนและมอบกองทัพนับแสนให้กับโจผี เป็นอีกครั้งที่สุมาอี้สร้างความชอบครั้งใหญ่
โจผีจึงไปหาสุมาอี้เพื่อที่จะปูนบำเหน็จความชอบด้วยการแต่งตั้งให้สุมาอี้ขึ้นเป็นอำมาตย์แต่สุมาอี้ปฏิเสธตำแหน่งนี้ เพราะไม่ต้องการเป็นเป้าสายตาของขุนนางคนอื่น โจผีจึงเสนอตำแหน่งเสนาบดี แต่สุมาอี๋ยืนกรานปฏิเสธ เพราะตนเอง อายุราชการน้อยไม่อยากไปข้ามหน้าข้ามตาคนโจผีจึงถามว่า “ท่านมีความดีความชอบมากมาย ท่านต้องการตำแหน่งใดขอให้บอกมา”
สุมาอี้จึงกล่าวว่า “ขอแค่รองราชเลขาธิการก็พอ” โจผีได้ฟังก็งงมากเพราะตำแหน่งนี้เป็นแค่คนร่างราชโองการ ร่างจดหมาย ร่างประกาศต่าง ๆ จึงถามสุมาอี้ว่า มันไม่คู่ควรกับความสามารถของท่าน
สุมาอี้จึงกล่าวว่า “ข้าอยากทำงานรับใช้ท่านอ๋อง ไม่ได้อยากเป็นใหญ่เป็นโต”
โจผีจึงบอกว่า “ถ้าเช่นนั้นข้าขอมอบสตรีคนหนึ่งไปปรนนิบัติท่าน นางชื่อ จิ้งซู ครั้งแรกข้าตั้งใจจะมอบนางให้ท่านพ่อ แต่เมื่อท่านพ่อล่วงลับ ท่านซึ่งข้านับถือเหมือนพ่อจึงขอมอบนางให้ท่าน ขอท่านอย่าได้ปฏิเสธเลย” สุดท้ายสุมาอี๋จึงต้องรับจิ้งซูมาอยู่ที่บ้านเพื่อให้นางคอยดูแลปรนนิบัติ สุมาอี้เป็นคนที่ชาญฉลาดอย่างหาตัวจับได้ยาก เขาเลือกที่จะไม่รับตำแหน่งต่างๆ ที่โจผีมอบให้ เพราะเขารู้จักคำว่า “ยิ่งสูงก็ยิ่งหนาว” หากจะให้ขึ้นสู่ที่สูงเมื่อยังไม่พร้อม มันอาจกลายเป็นวิกฤตของชีวิต
สุมาอี้เคยสอนถูกว่า “เข้าจงระแวงคนทั้งปวง แต่อย่าให้คนทั้งปวงระแวงเจ้า” ความหมายคือ จงอย่าเชื่อใจใคร แต่ในขณะเดี๋ยวกันจงทำให้พวกเขาเชื่อใจเรา
ข้อสรุปแนวคิดจากเรื่องนี้
การปฏิเสธตำแหน่งใหญ่โตคือการสร้างมิตร เพราะไม่ทำให้ถูกเพ่งเล็งหรือถูกอิจฉาริษยาจากคนอื่น ในขณะเดียวกันก็มีคนอยากคบหา
เพราะเขาอยู่ใกล้กับศูนย์กลางอำนาจคือวุยอ๋องโจผี ทำให้บารมีของสุมาอี้ยิ่งเพิ่มพูนมากขึ้น วิธีคิดของสุมาอี้นับว่าฉลาดและล้ำลึก แนวคิดของเขานำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันได้อย่างยอดเยี่ยมและไม่เคยตกยุค เพราะมันคือแนวคิดที่มุ่งเน้นในเรื่องความระมัดระวัง เนื่องจากใจคนหยั่งยาก
เราไม่รู้เลยว่าคนอื่นคิดอย่างไรฉะนั้นการระมัดระวังและความรอบคอบจึงเป็นสิ่งสำคัญ แม้ในใจจะระมัดระวัง แต่อย่าแสตงท่าที่หรือความรู้สึกเช่นนี้ออกมาให้คนอื่นเห็น เพราะถ้ามีคนรับรู้ในท่าที่ของเรา พวกเขาก็จะไม่อยากคบหาและตั้งการ์ดในการพูดคุย เพียงไม่นานมิตรภาพก็จะสะดุด จากมิตรก็จะกลายเป็นศัตรู ดังนั้นการอำพรางความรู้สึกจึงเป็นสิ่งสำคัญ ทั้งยังเป็นกลยุทธ์หนึ่งของสุมาอี้ ที่ใช้มาตลอดจนถึงวันที่เขายึดอำนาจจากโจซอง
———————————–
หนังสือ : อยู่อย่างฉลาด อยู่อย่างสามก๊ก
ผู้แต่ง : เปี่ยมศักดิ์ คุณากรประทีป-
สั่งหนังสือได้ที่ : https://bit.ly/3zu6Llk
บทความน่าอ่าน