ความสามารถและสติปัญญาเป็นเรื่องสำคัญ ยิ่งเก่งมากเท่าไหร่ ฉลาดมากเท่าไหร่ก็ยิ่งสร้างความหวาดระแวง ความอิจฉาในกลุ่มเพื่อมร่วมงาน จนบางครั้งกลายเป็นเภทภัยมาสู่ตัวเรา
เนื้อหาจากสามก๊ก
เล่าปี่ตัดสินใจเดินทางไปแต่งงานที่กังตั๋งก่อนจะเดินทางกวนอูและเตียวหุยไปขอพบ เพื่อที่จะบอกบางสิ่งที่อยู่ในใจให้เล่าปี่ทราบ นั้นคือ ความรู้สึกที่พวกเขามีต่อขงเบ้ง ทั้งกวนอูและเตียวหุยต่างยืนยันคำเดียวกันว่า ขงเบ้งเป็นคนที่ชาญฉลาด พวกเราเป็นทหารย่อมไม่อาจตามสติปัญญาของเขา ยิ่งพักหลังเหล่าแม่ทัพนายกองหลายคน ทั้งจูล่ง ฮองตง และอุยเอี๋ยน ต่างให้ความเคารพยำเกรงเขาไม่น้อยไปกว่าเล่าปี่ หากให้ขงเบ้งรักษาการเจ้าเมือง ในอนาคตเกรงว่าเจ้าเมืองเกงจิ๋งจะไม่ใช่แซ่เล่าอีกต่อไป
เล่าปี่ได้ฟังเช่นนี้จึงชักมีดสั้นออกมาแล้วบอกว่า “หากพวกเจ้าวิจารณ์ขงเบ้งแบบนี้อีก ข้าจะแทงหูสองข้างของตนเอง ข้าไม่เคยคิดเลยว่า พวกเจ้าจะคิดกับขงเบ้งแบบนี้ ลองนึกให้ดีก่อนหน้าที่เขาจะมาอยู่กับเรา พวกเราสามพี่น้องอยู่สภาพไหน อยู่ในเมืองเล็กๆ อย่างซินเอี๋ย มีกองทัพไม่ถึงสองพันคน เสบียงไม่ถึงพันหาบ ก็ไม่ใช่เพราะสติปัญญาของเขาหรือ”
“ในยามปกติเราคือพี่น้อง แต่ในเวลางานเราคือนายบ่าว ข้ามอบหมายงานให้ขงเบ้งดูแลแล้ว หากมีใครกล้าฝ่าฝืนไม่ว่าข้าจะอยู่กังตั๋งหรือกลับมาที่นี่ ข้าจะใช้มีเล่มนี้ปลิดชีพตนเอง”
เมื่อเห็นน้องทั้งสองมีท่าทีอ่อนลง เล่าปี่จึงเดินออกไปข้างนอกด้วยความรู้สึกหนักใจ
เรื่องความหวาดระแวงบางครั้งก็เป็นเรื่องที่พูดยาก เพราะขงเบ้งมีสติปัญญาที่เฉียบคม ชำนาญในการวางแผนและกลยุทธ์ทำศึก ทำให้กวนอูและเตียวหุยใจหนึ่งก็ทึ่งและยอมรับในกวนความสามารถเหล่านี้ แต่อีกใจหนึ่งก็กลัวหวาดระแวงว่าขงเบ้งจะซื่อสัตย์ภักดีจริงหรือไม่
สิ่งที่กวนอูและเตียวหุยต่างวิตกคือ การจัดสินใจของเล่าปี่ที่ให้ขงเบ้งเป็นรักษาการเจ้าเมืองเกงจิ๋ว เพราะกลัวว่าเล่าปี่จะฝากปลาย่างไว้กับแมว เนื่องจากขงเบ้งมีอำนาจสั่งการทุกอย่างหากขงเบ้งยึดอำนาจขึ้นมา ทุกอย่างก็จบ…
ข้อสรุปแนวคิดจากเรื่องนี้
เรื่องราวในตอนนี้เป็นกรณีศึกษาที่น่าสนใจและเป็นข้อควรระวังสำหรับคนเก่งมีความสามารถสูง เพราะยิ่งคุณเก่งมาก มีความสามารถสูง จนถึงขั้นเริ่มมีบารมี ขอให้พึงระลึกว่าคุณกำลังถูกจับตามองจากเหล่าคนขี้ระแวง โดยเฉพาะเพื่อนร่วมงาน พวกเขาจะทำตัวเป็นบ่าวช่างยุ นำเรื่องที่ไม่เป็นเรื่องของคุณไปรายงานให้เจ้านาย เพื่อให้มันเป็นเรื่องและพยายามโน้มน้าวเจ้านายให้เป็นแนวร่วม
แน่นอนว่า เมื่อเจ้านายเชื่อความระแวง หรือเจ้านายมีเชื้อความระแวงอยู่แล้ว มันจะตามมาด้วยภาวะติดเชื้อซ้ำซ้อนนั่นคือ “เชื้ออิจฉา” และ “เชื้อริษยา” แค่ติดเชื้อเดียวก็แย่แล้ว หากติดพร้อมกัน 3 เชื้อ คงไม่ต้องทายเลยว่าจะเกิดอะไรขึ้นกับชีวิตการทำงานของคุณ ด้วยเหตุนี้จึงไม่ใช่เรื่องแปลกที่คนเก่งบางคนไม่ประสบความสำเร็จในการทำงาน
ฉะนั้นก่อนที่คุณจะแสดงความสามารถ กรุณาดูรุ่นพี่ที่อยู่มากก่อนว่าส่วนใหญ่เป็นคนอย่างไร จากนั้นก็พิจารณาเจ้านายว่า
1.เป็นคนหูเบาหรือไม่
2.ใจกว้างหรือใจแคบ
3.เป็นคนจริงใจหรือไม่
ถ้าเจ้านายเป็นคนหนักแน่น ใจกว้าง และจริงใจ โอกาสที่เขาจะติดเชื้อหวาดระแวงย่อมน้อย (เพราะมีภูมิคุ้มกัน) แต่ถ้าตรงกันข้ามทั้งหมด ขอให้พึงระวังสักหน่อย อย่าไปแสดงความสามารถเกินจำเป็น เพราะมันจะกลายเป็นเก่งมากจนเจ้านายระแวง
หนังสือ : อยู่อย่างฉลาด อยู่อย่างสามก๊ก
ผู้แต่ง : เปี่ยมศักดิ์ คุณากรประทีป
บทความน่าอ่าน